26/27 augustus 2015 - Reis naar Mongolië

Als volgende bestemming hebben wij ons oog laten vallen op Mongolië, een land dat al heel lang op ons wensenlijstje staat. Alleen de naam al roept beelden op van eindeloze groene steppes, nomaden in traditionele gers, grazend vee, rust en ruimte. Mongolië ligt in Noord-Azië en grenst aan Rusland en China. Met een oppervlakte van 1.565,000km2 is het 38x zo groot als Nederland maar er wonen slechts 3 miljoen mensen en daarmee is Mongolië het dunstbevolkte land ter wereld.

Na maanden wachten is het eindelijk zover; vanochtend vliegen we met Aeroflot Russian Airlines via Moskou naar Ulaanbaatar. Op de luchthaven worden we opgewacht door een medewerker van Mongolia Tours en naar ons hotel gebracht. We zijn moe van de lange reis en het tijdsverschil van +6 uur en blijven de rest van de dag op onze kamer.

28 augustus 2015 - Stadstour Ulaanbaatar

Een goede nachtrust doet wonderen want vanochtend voelen we ons weer als herboren. Na het ontbijt maken we een wandeling door de stad. We zijn dan wel in het "leegste" land ter wereld maar daar merken we in Ulaanbaatar met haar 1,3 miljoen inwoners nog helemaal niks van. Wat een drukte hier. En wat een tegenstellingen ook. We zien lelijke grijze Sovjetgebouwen naast moderne wolkenkrabbers met grote tv-schermen. Modebewuste jongeren met een iPhone in de hand naast ouderen in traditionele kleding.

Het verkeer is chaotisch en raast ons voorbij; oude Russische wagens maar ook opvallend veel Toyota hybride auto's met het stuur aan de rechterkant. En overal staan hijskranen, overal wordt gebouwd, Ulaanbaatar is duidelijk een groeiende stad.

We gaan op zoek naar het centrale Sukhbaatar plein en hebben het al snel gevonden. Er heerst een gezellige drukte op het plein. Tieners wisselen de laatste roddels uit, oude mannen spelen een potje schaak en een bruidspaar maakt trouwfoto's op de trappen voor het parlementsgebouw.

In het midden van het plein pronkt een standbeeld van de Mongoolse generaal Sukhbaatar en even verderop staat een groot beeld van de wereldberoemde strijder Djenghis Khan. We ploffen neer op een bankje en laten alle indrukken op ons inwerken. We zijn in Mongolië.

Later op de dag worden we opgehaald voor een uitgebreide stadstour. Onze eerste stop is het Ganden klooster, een van de grootste en belangrijkste kloosters van het land. Het complex is opgetrokken in Tibetaanse stijl en bestaat uit meerdere tempels en gebouwen. Onze gids vertelt dat de communisten in de jaren 30 veel kloosters hebben vernietigd maar dat lot is het Ganden klooster gelukkig bespaard gebleven. We arriveren net op tijd om een gebedsdienst mee te maken en luisteren naar monniken die op monotone toon hun gebeden opzeggen. Naast een handjevol toeristen zijn er vooral veel lokale mensen bij de dienst aanwezig. Ze schuifelen voetje voor voetje de tempel door en buigen een paar keer voor een Boeddhabeeld. Soms laten ze wat geld achter als offer. Buiten draaien ze gebedsmolens rond. Na onze eerdere reizen door Tibet, Nepal en India is het boeiend om te zien hoe het Tibetaans Boeddhisme ook in Mongolië wordt gepraktiseerd. Na de gebedsdienst bekijken we de overige tempels. 1 tempel herbergt een prachtig verguld Boeddhabeeld van maar liefst 26 meter hoog. Het is een replica want het originele beeld is door de communisten gestolen en omgesmolten tot kogels....

Onze volgende stop is het winterpaleis van Bogd Khan, de laatste koning van Mongolië. Tegenwoordig is het paleis omgetoverd tot een museum. We lopen door de zalen van het paleis en bewonderen de bezittingen van de Bogd Khan; zijn troon, draagstoelen, meubels, ceremoniële kleding, sieraden, schilderijen, kunstvoorwerpen en zelfs een gigantische verzameling opgezette dieren. Het geeft een goede indruk hoe de koning hier vroeger geleefd moet hebben.

Vlakbij het winterpaleis, bovenop een heuvel, staat het Zaisan Hill Monument. Via tientallen traptreden klimmen we naar boven waar we getrakteerd worden op een fraai uitzicht over de stad en de omringende vallei.



Ook het monument zelf is interessant. Het is gebouwd door de Russen ter nagedachtenis aan onbekende Russische en Mongoolse soldaten die gesneuveld zijn in de tweede Wereldoorlog.

We eindigen onze stadstour met een bezoek aan het nationale museum waar we veel informatie krijgen over de geschiedenis en de verschillende bevolkingsgroepen van het land. Erg interessant en zeker een aanrader! Om 18.00 uur zijn we terug in ons hotel, moe maar voldaan van onze eerste kennismaking met Mongolië. 

29 augustus 2015 - Vlucht naar Ulaangom

Vanochtend komen we met moeite ons bed uit, duidelijk een gevalletje jetlag. Gelukkig kunnen we rustig aan doen vandaag want onze binnenlandse vlucht naar Ulaangom is verschoven van 13.00 uur naar 18.00 uur.

Na het ontbijt maken we nogmaals een wandeling door de stad. Het is warm buiten, de temperatuur is opgelopen tot boven de 30 graden, dat hadden we niet verwacht in de koudste hoofdstad ter wereld.

Vlakbij het Sukhbaatar plein stuiten we op een markt waar voornamelijk voedsel en kleding wordt verkocht. Tot onze verbazing staat er ook een kraampje met Hollandse Goudse kaas. De verkoper begint te stralen als hij hoort dat we uit Nederland komen en laat ons een blokje kaas proeven. Het smaakt precies als thuis. De man spreekt helaas geen Engels en wij geen Mongools dus het blijft voor altijd een raadsel waarom deze man hier in Ulaanbaatar Hollandse Goudse kaas verkoopt.

Onze lunch nuttigen we bij restaurant Rosewood, een fijne eetgelegenheid vlakbij ons hotel. Ze serveren hier heerlijke Italiaanse gerechten en een van de lekkerste cappuccino's die we ooit hebben gedronken. In dit restaurant komen voornamelijk expats eten omdat het simpelweg te duur is voor de lokale bevolking.

Om 16.00 uur nemen we een taxi naar de luchthaven.

Bij het inchecken wordt onze bagage uitgebreid gewogen en het blijkt dat we 7 kg teveel bij ons hebben. We moeten 21000 Tugrik bijbetalen, ongeveer 9 Euro, dat valt gelukkig mee. Let op; op binnenlandse vluchten in Mongolië mag je maximaal 15kg bagage per persoon meenemen en dat is inclusief handbagage. Ze zijn hier erg strikt in!

De luchthaven van Ulaanbaatar is klein en al snel verveel ik me. Het is inmiddels 19.30 uur geweest terwijl onze vlucht om 18.00 uur al zou vertrekken. Waarom duurt het zo lang? Wat is er aan de hand? Blijkbaar ben ik de enige die ongeduldig is want onze medereizigers zitten rustig op hun stoel en winden zich absoluut niet op. Plotseling, uit het niks, staat iedereen op en een kwartier later stappen we aan boord van een Fokker 500 motorvliegtuig. De vlucht verloopt voorspoedig en 3 uur later worden we in Ulaangom verwelkomd worden door Tsovoo en Ganbat, onze gids en chauffeur voor de komende 2 weken. Het is al laat in de avond en we gaan direct naar ons hotel.

Om stipt 09.00 uur komt Ganbat voorrijden in zijn UAZ69, een stoere Russische jeep. Vandaag begint ons West Mongolië avontuur en we hebben er zin in! We wurmen ons op de achterbank tussen het voedsel en de kampeerspullen en gaan op pad. Na een paar kilometer gaat de asfaltweg over in gravel en rijden we de leegte in. Het voelt alsof we weer kunnen ademen na de drukte van Ulaanbaatar, heerlijk! Het landschap is afwisselend en bestaat uit kale zand en grindvlaktes en bruinkleurige bergen met besneeuwde pieken.

We stoppen op een 3600m hoge bergpas bij een Oovoo; een stapel stenen versierd met blauwkleurige ceremoniële sjaals. Het is de traditie dat reizigers 3 keer met de klok mee rondom de Oovoo lopen en stenen of andere voorwerpen op de stapel gooien. Een sjamanistisch gebruik dat moet zorgen voor een veilige reis. Wij houden deze traditie graag in ere want we hebben nog een lange reis in het vooruitzicht en kunnen wel wat voorspoed gebruiken.

Na een korte pauze rijden we verder naar het Uureg meer dat ons direct doet denken aan Pangong Tso in Ladakh. Ganbat haalt zijn landkaart tevoorschijn en wijst naar de overkant van het meer. Zien jullie die bergen daar? Dat is Rusland! 

Rond het middaguur zoeken we een geschikte plek voor een picknick. Tsovoo serveert een salade van tomaat en komkommer gevolgd door roggebrood met jam en kaas. Als toetje krijgen we een appel.

Na de lunch rijden we nog een paar uur verder en rond 16.00 uur arriveren we bij onze eindbestemming van vandaag. Een prachtige plek "in the middle of nowhere" aan de voet van een rivierbedding. Dit is tevens het startpunt van de wandeltrekking morgen. We maken kennis met Baina en Batu, onze begeleiders voor de komende dagen. Beide mannen behoren tot de Khoton stam, een etnische minderheid van Turkse afkomst. Volgens onze reisgids leven er in dit gebied ongeveer 7000 Khotons die nog altijd een zeer traditioneel nomadisch bestaan leiden. 

Baina en Batu zetten de tenten op en wij maken een korte wandeling in de omgeving van het kamp. Het is fijn om even de benen te strekken na het gehobbel in de auto. Als we terugkomen heeft Tsovoo een maaltijdsoep voor ons klaargemaakt van wortel, ui en aardappel. Het smaakt heerlijk. Na de maaltijd nemen we afscheid van Ganbat. Hij wandelt niet met ons mee maar komt ons over een paar dagen weer ophalen.

31 augustus 2015 - Trekking Kharkhiraa Tugren - dag 1

Met een kopje Nescafé in de hand probeer ik mezelf te warmen in de ochtendzon. We hebben slecht geslapen vannacht, het is weer even behelpen in zo'n klein tentje. Bovendien was het behoorlijk koud, dat belooft wat voor de komende dagen als we hoger de bergen in trekken. 

Tsovoo maakt ondertussen ons ontbijt klaar, Turkse menemen en havermout met appel en rozijnen. 

Terwijl wij genieten van ons ontbijt zadelen Baina en Batu de kamelen op. Verbazingwekkend hoeveel bagage deze dieren kunnen dragen. 150 kg per kameel. Zoveel dragen onze kamelen niet maar het komt toch wel in de buurt van 120 kg. Om stipt 09.00 uur gaan we van start. Baina en Batu rijden te paard met hun kamelen voor ons uit, Tsovoo, Jan en ik lopen erachteraan. We zijn zo net een fellowship uit Lord of the Rings.

Het eerste stuk is makkelijk, we lopen door de droge rivierbedding maar al snel gaat het pad omhoog en wordt het terrein rotsachtig. Best pittig. Na 3,5 uur lopen stoppen we voor de lunch. De kamelen worden afgezadeld en wij genieten van de pasta salade die Tsovoo vanmorgen al heeft klaargemaakt. Het smaakt uitstekend, lopen maakt hongerig. 

De etappe na de lunch is zwaar; vooral als het hard begint te regenen. De rotsen zijn nat en glibberig geworden dus we moeten goed opletten waar we onze voeten neerzetten. Baina en Batu rijden voor ons uit om het kamp vast op te zetten maar ze zijn in geen velden en wegen meer te bekennen.

Voetje voor voetje ploeteren we voort, er lijkt geen einde aan te komen maar tot onze grote opluchting zien we na een paar uur eindelijk 2 oranje tentjes opdoemen in het mistige landschap. Daar is ons kamp. Uitgeput ploffen we neer en even later genieten we van een grote kom zoutige melkthee en een maaltijdsoep met heel veel knoflook. Daar knapt een mens van op. Na de maaltijd vallen we als een blok in slaap. We hebben vandaag 7,5 uur gelopen maar slechts 20 kilometer afgelegd.

1 september 2015 - Trekking Kharkhiraa Tugren - dag 2

Als we wakker worden zien we pas goed in wat voor prachtige omgeving we gekampeerd hebben. Daar hadden we gisteren geen oog meer voor, zo moe als we waren. We hebben 12 uur aan een stuk geslapen en voelen ons vanochtend weer fit en energiek. Gelukkig is het gestopt met regenen en de zon schijnt zelfs, goed voor het moraal.

Tijdens het ontbijt wijst Tsovoo naar de berg die we straks gaan beklimmen. De goede nachtrust heeft wonderen verricht want het kost ons weinig moeite om boven te komen. Na de klim dalen we af in een immense vallei. We lopen ieder in ons eigen tempo, met onze eigen gedachten. Ik zuig de frisse berglucht in me op en geniet van het landschap om mee heen. Van de ruimte. Van de leegte. Van de stilte. Die oorverdovende stilte. Ik hoor he-le-maal niks. Zie nergens een teken van leven. Ik ben klein en nietig. Een stipje in het immense landschap. Het lopen heeft iets meditatiefs en ik voel me intens gelukkig.

Na 3 uur wandelen stoppen we voor de lunch. In stilte eten we onze pasta op om dat magische gevoel nog even vast te houden. Hierna lopen we in 2 uurtjes naar onze kampeerplek. Een prachtige plek vlakbij een meer. Het is nog vroeg dus we hebben de hele middag de tijd om te relaxen. Fijn.

We maken foto's van de omgeving, lezen wat in onze reisgids en kijken toe hoe Baina en Batu de marmotten villen die ze geschoten hebben en die vanavond op hun menu staan. Wij bedanken voor de marmotten maar genieten van een heerlijke koolsalade met patatjes. Na het avondeten warmen we ons aan een kampvuur. Het knisperende vuur heeft iets betoverends en al snel worden we rozig. Het is nog vroeg als we gaan slapen.

2 september 2015 - Trekking Kharkhiraa Tugren - dag 3

Om 02.00 word ik wakker. Ik moet plassen maar heb geen zin om mijn warme slaapzak uit te gaan. Helaas ontkom ik er niet aan en ik kruip de tent uit. Het is helder buiten, duizenden sterren fonkelen aan de hemel en ook de melkweg is goed zichtbaar, adembenemend mooi!

De volgende ochtend zit er ijs op onze tent, dat verklaart waarom het zo koud was vannacht. Terwijl wij genieten van ons dagelijkse portie havermout vertelt Tsovoo dat er een kameel is weggelopen. Hij was vastgebonden aan een steen maar heeft toch kunnen ontsnappen. Baina en Batu zijn hem nu aan het zoeken. Pas om 09.30 uur zijn ze weer terug, gelukkig met de kameel. Ze hebben hem 5 kilometer verderop gevonden.

Vanwege dit akkefietje starten we pas om 10.00 uur met wandelen. Het eerste gedeelte verloopt voorspoedig. We beklimmen een pas van 3300 meter en dalen af in een vallei. Na de lunch lopen we urenlang in een hoog tempo door een vlak en eentonig landschap.

De lol is er inmiddels vanaf. Onze voeten doen zeer, we zijn moe en het begint schemerig te worden. We stellen voor ons kamp op te slaan maar dat is niet mogelijk omdat er geen water in de buurt is. We moeten doorlopen. Baina en Baitu verzekeren ons dat we er bijna zijn maar pas om 20.30 uur arriveren we bij onze kampeerplek. In het donker zetten we de tent op en werken nog snel een soepje naar binnen. We zijn kapot en hebben blaren op onze voeten staan. Het resultaat van 10 uur wandelen - afgelegde afstand +/- 38 kilometer.

3 september 2015 - Achit meer & Olgii

Als we vanochtend de tent uitkruipen voelen we spieren waarvan we het bestaan niet eens afwisten, werkelijk alles doet zeer. Gelukkig hoeven we niet meer te lopen want de trekking zit erop. Het was heel mooi en heel bijzonder maar ook heel zwaar. We nemen afscheid van Baina en Batu en stappen bij Ganbat in de auto. Het is fijn om hem weer terug te zien. In een uurtje tijd rijden we naar onze volgende bestemming; lake Achit. Rondom het meer wonen veel families in gers, traditionele Mongoolse nomadententen, en wij gaan op visite bij een vriend van Ganbat.

We stappen de ger binnen en nemen plaats op de grond. Het is warm en gezellig binnen. Huiselijk. In het midden brandt een kachel die tevens dienst doet als fornuis want er staat een grote pan met melkthee op het vuur, de traditionele drank van Mongolië. De vrouw des huizes geeft ons een kom thee en zet een tafeltje met Mongoolse lekkernijen naast ons neer.

Er is keuze uit verschillende soorten kaas, harde blokjes yoghurt, boter, koekjes en zuurtjes. De vriend van Ganbat gebaart dat we alles moeten proeven en dat doen we dan ook. Wat een gastvrijheid. Ik nip van de zoutige thee en kijk om me heen. De wanden en de vloer zijn bekleed met tapijten. Er staan een paar eenvoudige meubelstukken maar bedden ontbreken, er liggen slechts een paar dunne matrassen op de grond.  

Deze mensen hebben weinig materiële bezittingen. Hun belangrijkste bezit is vee en dat geeft alles wat ze nodig hebben; melk, yoghurt, kaas, vlees en zelfs warmte want de poep van het vee dient als brandstof. Wat een bijzondere, pure manier van leven.

4 september 2015 - Te gast bij een eagle hunter familie

De bevolking van de provincie Bayan Olgii in het uiterste Noordwesten van Mongolië, waar wij momenteel verblijven, bestaat voor 90% uit Kazachen; een islamitisch nomadenvolk van Turkse afkomst. In de ijskoude Mongoolse winter (oktober t/m maart) jagen deze Kazachen met afgerichte steenarenden op marmotten, konijnen, vossen en zelfs wolven. Deze eeuwenoude traditie is waarschijnlijk rond 940 na Christus ontstaan. Anno 2015 zijn er nog +/- 300 Kazachen die de kunst van het jagen met vogels beheersen. Deze traditie wordt in ere gehouden tijdens het jaarlijkse Golden Eagle Festival dat in de maand oktober nabij Olgii wordt gehouden. +/- 80 tot 100 eagle hunters strijden dan tegen elkaar tijdens verschillende wedstrijden.

Lang geleden zagen wij op internet een korte film over deze Kazachse eagle hunters en we waren er enorm door gefascineerd. We droomden ervan om ooit zelf naar Mongolië af te reizen en een eagle hunter te ontmoeten. Vandaag, ruim 8 jaar later, gaat deze droom in vervulling want we zijn onderweg naar een eagle hunter familie.

Vanaf Olgii is het 2 uur rijden naar de plek waar de familie momenteel hun kamp heeft opgeslagen. We worden hartelijk ontvangen door Agalai, zijn vrouw Alma en hun 2 kinderen. Al snel komen we erachter dat dit niet zomaar een familie is. Agalai is meervoudig kampioen van het bovengenoemde Golden Eagle Festival en vorig jaar werd zijn 14-jarige dochter Ashol Pan wereldberoemd door als jongste deelnemer en als eerste en enige vrouw ooit dit festival te winnen. Hoe bijzonder is dat?

Terwijl we genieten van een kom melkthee en de bijbehorende Mongoolse lekkernijen laat Agalai ons trots foto's van zijn dochter zien. Helaas is Ashol Pan zelf niet aanwezig want ze verblijft in een internaat in Olgii. Sinds zij het festival heeft gewonnen is er wel het een en ander veranderd. Bekende fotografen en filmmakers (van onder andere BBC en National Geographic) zochten de familie op om vader en dochter te documenteren. Een nieuwe bron van inkomsten die nieuwe mogelijkheden biedt. Zo gaat Ashol Pan nu naar school want ze wilt later graag dokter worden.

Op dit moment is er een film in de maak over haar leven als eagle huntress en in 2016 gaat Ashol Pan samen met haar ouders naar New York om de première bij te wonen. Een droom die uitkomt maar ondanks alle veranderingen zijn deze mensen heel gewoon gebleven en houden ze nog altijd vast aan hun traditionele nomadische manier van leven. 

Agalai vertelt dat hij de kunst van het jagen van zijn vader heeft geleerd. Al op 8-jarige leeftijd kreeg hij zijn eerste steenarend, een jong gestolen uit een nest. Zoals gebruikelijk een vrouwtjes arend want die zijn groter en sterker. Agalai pakt zijn bontjas van wolvenvacht en gebaart Jan de jas aan te trekken zodat hij kan voelen hoe warm deze is. Alma trekt ondertussen de kleding van Ashol Pan bij mij aan. Hierna gaan we naar buiten waar Agalai ons de arenden laat zien. Het zijn grote vogels met een spanweidte van maar liefst 2 meter. Ik krijg de arend van Ashol Pan op mijn arm en het kost me moeite om haar vast te houden, deze vogel weegt zeker 6 kilo. Tsovoo maakt foto's van ons met de arenden maar wij willen graag foto's maken van Agalai. Dat kan geregeld worden.

We beklimmen een heuvel in de omgeving van de ger en een paar minuten later komt Agalai aangegaloppeerd op zijn paard. Arend op zijn arm, bontjas aan, bontmuts op. WOW, wat indrukwekkend om te zien. Agalai is een knappe man en hij heeft een prachtige trotse uitstraling. Jan maakt foto's. De lucht is donker en dreigend en er staat een loeiharde wind wat het geheel nog indrukwekkender maakt. Na de fotoshoot keren we terug naar de ger waar we ons warmen aan een kom melkthee en de foto's bekijken die Jan zojuist gemaakt heeft.  

In de namiddag maken we nog een wandeling in de buurt en kijken toe hoe het vee gemolken wordt. Het dagelijks leven gaat gewoon door. Rond etenstijd verschijnt er een grote pan op tafel gevuld met geitenvlees, aardappel en ui. Het ziet er niet al te smakelijk uit, de Mongoolse keuken is eenvoudig en weinig gevarieerd. De familie, Tsovoo en Ganbat eten gezamenlijk uit de pan. Met de handen want borden en bestek ontbreken. We mogen ook mee-eten maar bedanken beleefd omdat wij vegetarisch eten. Tsovoo heeft rijst met groenten voor ons klaargemaakt.

5 september 2015 - Op zoek naar de laatste nomaden in het Tsast Uul gebergte

Om 06.00 uur zijn Jan en ik klaarwakker. De rest slaapt nog en in stilte sluipen we naar buiten. Het is koud, de zon is nog niet op. We beklimmen een heuvel en genieten van een fraaie zonsopkomst. Bij het krieken van de dag zien we de familie tot leven komen. Alma gaat de geiten melken en haar zoon haalt water uit een nabij gelegen waterbron. We wandelen langzaam terug naar de ger en nuttigen ons dagelijkse portie havermout. Hierna nemen we afscheid van de gastvrije Agalai en Alma. Wat een bijzondere mensen en wat een voorrecht om even deel uit te mogen maken van hun leven!

Onze volgende bestemming is het Tsast Uul gebergte. Urenlang rijden we door een kaal landschap in de richting van de besneeuwde bergtoppen. Onderweg zien we her en der gers staan en soms komen we een herder met een grote kudde schapen en/of geiten tegen.

Tsovoo vertelt dat er in Mongolië 3 miljoen mensen leven tegenover 60 miljoen stuks vee.

Hoe verder we het gebied inrijden, hoe rustiger het wordt. De winter komt eraan en veel families zijn vertrokken naar lager gelegen gebieden. We gaan op zoek naar de laatste mensen in de vallei en rond 13.00 uur hebben we ze gevonden. We worden verwelkomd door een reusachtige hond die blaffend op ons af komt rennen. Ik ben blij dat ik veilig in de auto zit.

Ganbat gaat informeren of we hier mogen overnachten en dat is gelukkig geen enkel probleem. Bijzonder hoe gastvrij de mensen hier zijn en zomaar hun huis voor ons openstellen, daar kunnen wij in het Westen nog wat van leren.  

We maken kennis met onze gastfamilie van vandaag; een ouder echtpaar en hun dochter met haar kersverse echtgenoot. Zoals gebruikelijk krijgen we direct melkthee met kaas, yoghurt en koekjes aangeboden. Ik neem een yoghurtbrokje maar heb daar onmiddellijk spijt van. Het brokje is keihard en ik durf er niet op te kauwen uit angst mijn kiezen te breken. Daarom zuig ik er maar op met lamme kaken als gevolg.



Onze gastheer wijst naar de camera van Jan. Hij wil graag wat foto's zien. Hij bekijkt iedere foto aandachtig en vindt alles even mooi. Leuk.

Tsovoo serveert de lunch. Roggebrood met kaas, tomaat en komkommer. Als ik mijn broodje eet kijk ik toe hoe het oudere echtpaar aan het bidden is. Ook deze mensen zijn islamitisch maar het is eigenlijk de eerste keer dat ik mij dat besef sinds ik in Mongolië ben. De islam die hier bedreven wordt is naar mijn idee erg gematigd. Vrouwen dragen wel een hoofddoek maar mannen en vrouwen zitten bij elkaar en gaan heel vrij met elkaar om.

Na de lunch gaan we samen met Tsovoo de omgeving verkennen. We beklimmen een berg en genieten van het uitzicht over de vallei. In de verte zien we ons kamp liggen, 5 kleine witte stipjes in een immens landschap. Het is trouwens duidelijk te merken dat we hier een stuk hoger zitten want het is hier ijzig koud en we zijn wat kortademig.

Terug in de ger nestelen we ons naast de kachel en de rest van de middag blijven we daar zitten. Lekker warm. We luisteren muziek en maken kennis met de families van de naastgelegen gers. Het nieuws dat er Westerlingen op bezoek zijn heeft zich snel verspreid. Iedereen blijft mee-eten vanavond. Net als gisteren staat er geit met aardappel en ui op het menu maar vandaag is er meer variatie want er zit ook pasta in de pan. De pasta die wij vanmiddag als dank voor hun gastvrijheid hebben aangeboden aan de familie.

Na het eten krijgen we een kom melkthee en natuurlijk volgt er nog een tweede kom. Even heb ik het idee dat iedereen hier blijft slapen maar dat is gelukkig niet het geval. Om 22.30 uur gaan de buren terug naar hun eigen ger en rollen wij opgelucht onze slaapzakken uit. Vannacht slapen we met z'n negenen bij elkaar en dat vind ik eerlijk gezegd gezellig genoeg.

6 september 2015 - Tolboo meer

Petra, ben je wakker? Kom eens kijken! Jan schijnt met zijn zaklantaarn in mijn gezicht en gebaart me naar buiten te komen. Met tegenzin verlaat ik mijn warme slaapzak en stap de ger uit. Ik kom terecht in winter wonderland; alles is wit want het heeft vannacht gesneeuwd. Jan fotografeert ondertussen de yaks die rond ons kamp lopen en vertelt dat hij vanmorgen een wolf heeft gezien. De wolf had het voorzien op het vee maar werd weggejaagd door de honden die aansloegen. Op een ietwat onscherpe foto zie ik duidelijk de contouren van de wolf, indrukwekkend!

Na het ontbijt nemen we zwaaiend afscheid van onze gastfamilie en vervolgen onze reis. De route van vandaag is mooi en voert dwars door een indrukwekkend berglandschap. Rond 13.30 uur arriveren we bij het Tolboo meer wat tevens onze eindbestemming is van vandaag. We logeren wederom bij een familie in een ger.

Deze mensen houden paarden en we worden ontvangen met airag in plaats van de gebruikelijke melkthee. Airag is een licht alcoholische drank gemaakt van gefermenteerde merrie melk. Het ruikt erg zuur en het smaakt ook erg zuur. Het kan mij niet bekoren en ik geef mijn kom aan onze chauffeur Ganbat die hem dankbaar leegdrinkt. Mongoliërs zijn gek op airag.

Onze gastheer moet lachen om mijn zure gezicht en geeft me een kom melkthee. Dat smaakt stukken beter. Na de tweede kom thee worden we door de buren uitgenodigd voor de thee. Eigenlijk zitten we hartstikke vol en willen we graag een wandeling langs het meer maken maar weigeren is onbeleefd dus een paar minuten later zitten we aan onze derde kom. Deze mensen praten alleen Kazachs en omdat Tsovoo deze taal niet machtig is kunnen we niet met elkaar communiceren. In plaats daarvan staren ze ons onafgebroken aan, zo lang dat ik er ongemakkelijk van word. Het gebrek aan privacy begint mij duidelijk op te breken.

Na de thee glippen we naar buiten en maken eindelijk een lange wandeling langs het meer. De omgeving hier is werkelijk prachtig. Ik fotografeer een ger met de besneeuwde bergen op de achtergrond en laat het beeld lang op me inwerken. Zo bijzonder om hier te zijn.

Rond zonsondergang gaan we terug naar onze ger en genieten van de maaltijd die Tsovoo voor ons heeft klaargemaakt. Ik heb bewondering voor Tsovoo. Hij is pas 26 jaar maar hij zorgt uitstekend voor ons.

7 september 2015 - Terug naar Ollgi

Vannacht word ik wakker met buikpijn. Mijn darmen zijn van streek en dat is behoorlijk vervelend in een ger. Buiten is het ijzig koud en na mijn nachtelijke uitstapjes kan ik de slaap niet meer vatten en ik ben dan ook blij als de nieuwe dag eindelijk aanbreekt. Onze gastvrouw steekt de kachel aan en geeft me een kom melkthee. Ik ontdooi weer een beetje. Ik moet er niet aan denken hoe koud het hier in de winter is. Hoe kunnen deze mensen het hele jaar door zo leven? Ik heb diep respect voor hen.

Na het ontbijt rijden we terug naar Ollgi waar we in hetzelfde toeristenkamp verblijven als een paar dagen geleden. De eigenaar herkent ons direct en begroet ons enthousiast. We zijn wederom de enige gasten. Tsovoo hoeft niet te koken vanavond want we eten in het restaurant van het toeristenkamp. We krijgen aardappelsoep vooraf gevolgd door Chinese dumplings met rijst. Het smaakt uitstekend. Na het eten haalt Tsovoo zijn gitaar tevoorschijn en hij speelt het prachtige nummer "The sound of silence" van Simon en Garfunkel voor ons dat al sinds de trekking door mijn hoofd heen spookt. Het wordt ons Mongolië nummer.

8 september 2015 - Vlucht naar Ulaanbaatar & culturele voorstelling

Vroeg op vandaag want om 08.00 uur vliegen we terug naar Ulaanbaatar. Op de luchthaven van Olgii nemen we met een brok in ons keel afscheid van Tsovoo en Ganbat. Het waren 10 bijzondere dagen hier in West Mongolië.

De vlucht naar Ulaanbaatar verloopt voorspoedig en 4 uur later zitten we in de taxi op weg naar ons hotel. Best raar om weer in de drukte van de stad te zijn. We lunchen uitgebreid bij restaurant Rosewood en brengen de rest van de middag in onze hotelkamer door. We hebben weer wifi en kunnen eindelijk onze familie een berichtje sturen.  

In de avond bezoeken we een culturele show in het theater van Ulaanbaatar. Het blijkt een prachtige voorstelling te zijn vol muziek, zang, dans, indrukwekkende Mongoolse keelzang en prachtige traditionele kleding. Zeker een aanrader en het is ons inmiddels wel duidelijk waar de inspiratie van het kostuum van Queen Amidala van Starwars vandaan komt.

9 september 2015 - Reis naar Terelj National Park

Om 10.00 uur worden we opgehaald voor onze tour naar Terelj National Park, een nationaal park op 75 kilometer afstand van Ulaanbaatar. Voor de verandering hebben we een vrouwelijke gids. Haar naam is Battsetseg en ze blijkt een gezellige jongedame te zijn die ons de oren van het hoofd kletst. Onderweg stoppen we bij een supermarkt om boodschappen in te slaan. Het is leuk om even rond te kijken wat ze hier allemaal verkopen en tot mijn vreugde ontdek ik een rol oreo's, mijn favoriete koekjes.

De rit naar Terelj National Park duurt ongeveer 2,5 uur. Het landschap hier is heel anders dan in het Westen van Mongolië. Liefelijk. Minder ruig. Rotsachtig. Het doet ons wel wat aan Zwitserland denken.

We picknicken op een mooie plek tussen de rotsen en genieten van roerei met tofu die Battsetseg voor ons heeft klaargemaakt.   

Na de lunch rijden we direct naar onze overnachtingsplek. Battsetseg had al verteld dat we in een luxe toeristen kamp zouden verblijven maar het overtreft al onze verwachtingen. We hebben de beschikking over een sfeervol ingerichte privé ger met kachel, wc, douche, een bank en echte bedden met dikke matrassen. Wat een luxe!

Het regent buiten dus we nestelen ons op de bank en blijven de rest van de middag in onze ger. Heerlijk om even helemaal niks te doen.  

Om 18.30 uur gaan we samen met Battsetseg en onze chauffeur een hapje eten in het restaurant van het gerkamp. Bij een luxe toeristenkamp hoort namelijk ook een luxe 3-gangen diner.

10 september 2015 - Terelj National Park

Om 05.15 uur wordt er op onze deur geklopt. Het blijkt een medewerkster van het kamp te zijn die onze kachel aan komt steken. Wat een service. Al snel is het heerlijk behaaglijk in onze ger maar we kunnen de slaap niet meer vatten. Na het ontbijt gaan we op pad. We zouden zonder problemen nog een dagje kunnen relaxen in onze ger maar daarvoor zijn we natuurlijk niet naar Terelj National Park afgereisd, we willen ook wat van de omgeving zien.

Onze eerste stop is de turtle rock, een bijzondere rotsformatie in de vorm van een schildpad. De rots ziet er wel aardig uit maar de souvenirkraampjes en de supermarkt pal naast de rots doen afbreuk aan de natuurlijke omgeving.

Vanaf de turtle rock wandelen we in een half uurtje naar een klooster dat fraai tegen de rotsen aangeplakt zit. Via een hangbrug en tientallen traptreden klimmen we naar boven. Het uitzicht op de omgeving is prachtig maar het klooster is klein en verlaten. Het doet tegenwoordig dienst als meditatiecentrum.

We gaan terug naar de auto en rijden nog wat rond door het nationale park. Het landschap is fraai maar het park is wel erg toeristisch. Overal staan toeristen gerkampen met winkeltjes en restaurants en we passeren grote groepen toeristen te paard. We zouden zelf ook een paardrijdtocht maken maar voelen daar eerlijk gezegd weinig voor en schrappen het van ons programma. Wat een verschil met het Westen van Mongolië waar we geen enkele andere toerist hebben gezien.

We zoeken een geschikte plek voor onze picknick maar als we aan het genieten zijn van onze spaghetti slaat het weer om. Dikke donkere wolken hangen boven ons hoofd terwijl de lucht 10 minuten geleden nog strakblauw was. Het begint hard te waaien en even later komt de regen met bakken uit de hemel. We schuilen in de auto maar het blijft maar regenen en daarom rijden we terug naar ons kamp waar we de rest van de dag heerlijk lui zijn.

11 september 2015 - Opbouwen van een ger & Djenghis Khan standbeeld

Na het ontbijt krijgen we een demonstratie hoe een Mongoolse ger wordt opgebouwd en het is fascinerend om te zien hoe ze dit doen. Men begint altijd met de houten vloer. Daarna volgen de wanden die bestaan uit een hekwerk van hout wat je als een harmonica uit elkaar kunt trekken. Dit hekwerk wordt in een cirkel om de vloer geplaatst. Vervolgens wordt de deurpost met touwen vastgebonden aan het hekwerk. Het middenstuk bestaat uit 2 palen met daarbovenop een houten wiel. In dit wiel zitten uitsparingen waarin latten worden gestoken die weer worden verbonden met het hekwerk. Dit vormt het dak. Als laatste wordt het skelet bekleed met viltdoeken van schapenwol. Het aantal lagen vilt is afhankelijk van het seizoen. De kachel staat altijd in het midden van de ger en de pijp van de kachel steekt door het wiel naar buiten. Het dak blijft open voor ventilatie maar kan wel gesloten worden met een flap. Het opzetten van een ger duurt gemiddeld 1 tot 2 uur.

Later in de ochtend maken we nog een mooie wandeling in de omgeving van ons kamp en dan is het alweer tijd om terug te gaan naar Ulaanbaatar. Onderweg stoppen we bij een indrukwekkend zilverkleurig standbeeld van Djenghis Khan. Het beeld is maar liefst 40 meter hoog en het steekt prachtig af tegen de felblauwe lucht. Het is mogelijk om het beeld te beklimmen en dat doen we dan ook. Hierna vervolgen we onze weg naar Ulaanbaatar. We belanden middenin de avondspits en zijn pas om 18.00 uur terug in ons hotel.

12/13 september 2015 - Vlucht naar huis

Onze vakantie zit er op. Vandaag vliegen we via Moskou weer terug naar Amsterdam. Mongolië heeft diepe indruk gemaakt. Vergeleken met eerdere reizen was dit een van de zwaarste reizen ooit. Zwaar vanwege de pittige trekking, de soms ijzige koude nachten, het gebrek aan sanitaire voorzieningen en het gebrek aan privacy maar al deze "ontberingen" vallen in het niet bij de unieke ervaring die we daarvoor hebben terug gekregen.  

De indrukwekkende natuur, de leegte, de stilte maar vooral de overweldigende gastvrijheid van de nomaden. Mongolië is een land waar het leven hard is maar nog zó puur, zó oorspronkelijk, zó echt. 

Ben je ook van plan om naar Mongolië af te reizen, dan kunnen wij je de diensten van Mongolia Tours zeker aanbevelen want onze reis was prima georganiseerd.